Kilkuset widzów obserwowało widowisko historyczne w Kolonii Jawor, w gminie Mniszków, powiat opoczyński, które przypomniało wydarzenia sprzed 70 lat. Uroczystość odbyła się 15 czerwca, a wzięło w niej udział ponad 70 rekonstruktorów oraz młodzież z Gimnazjum w Mniszkowie.
Honorowym gościem był gen. Aleksander Arkuszyński „Maj”, który 13 sierpnia 1944 r. dowodził oddziałem „Grom”. Przeprowadzono wówczas akcję karno-aprowizacyjną na niemiecką wieś. Oprócz pana generała do Kolonii Jawor przybył również żołnierz 25 pp AK mjr Mirosław Kopa „Miron”. Obaj kombatanci są ostatnimi świadkami tamtych wydarzeń, stad ich obecność nadała wyjątkową rangę. Uroczystość rozpoczął Tomasz Łuczkowski, dyrektor opoczyńskiego muzeum, który pełnił jednocześnie rolę narratora. Po przywitaniu gości głos zabrał Janusz Ciesielski wójt Gminy Mniszków.
W dalszej części zaproszono delegacje do złożenia wiązanek przy pamiątkowej tablicy, poświęconej wydarzeniom z 1944 r. Wśród nich byli przedstawiciele kombatantów, parlamentarzysta, władz powiatowych, sąsiednich gminy i gospodarza uroczystości. Należy dodać iż podczas potyczki oddziału „Grom” z Niemcami zginął partyzant st. strz. Mieczysław Sońta „Ryś”. Jego pamięć uczczono minutą ciszy. Odśpiewano również „Modlitwę obozową”, która jest uznawana za hymn Armii Krajowej, po czym rozpoczęło się widowisko. Widzowie mogli zobaczyć życie okupacyjne w niemieckiej Kolonii Jawor.
W mieszkańców okolicznych miejscowości wcielili się uczniowie Gimnazjum z Mniszkowa (Wiktoria Urbanowicz, Weronika Czerczak, Kacper Matyszewski, Łukasz Stępień, Bartłomiej Wołek, Jarosław Franczak, Mariusz Krawiec, Anna Ciesielska, Natalia Dobrowolska, Aleksandra Banasiak, Justyna Sych, Ilona Świątek, Paulina Wojciechowska, Beata Ciesielska, Sylwia Przybysz, Michalina Stropa, Ada Ciach, Klaudia Wróbel), w Niemców rekonstruktorzy z Batalionu Tomaszów. Role partyzantów przypadły rekonstruktorom z SRH „Jodła” z Kielc i Stowarzyszeniu Ułanów im. OWWP mjr Hubala.
Niezwykle efektowne było wysadzenie niemieckiego bunkra oraz opanowanie wioski przez partyzantów. Widowisko zakończono zrekonstruowaniem aprowizacji oddziału i formowaniem kolumny marszowej. Ciekawostką było wykorzystanie wozu na metalowych kołach, który został specjalnie przygotowany na to wydarzenie przez „ułana” Leszka Zaparta. Po prezentacji aktorów i aplauzie widzów wszyscy chętni mogli wykonać pamiątkowe zdjęcia. Ostatnim punktem uroczystości był pokaz sztuki kawaleryjskiej w wykonaniu Stowarzyszenia Ułanów. Efektownie prezentowano ścinanie witek, głów kapuścianych i władanie lancą. „Ułani” wykonywali również skoki przez zapaloną słomę, a jeden z nich wykonał skok przez niezwykle odważną niewiastę. Pokaz ułański cieszył się dużym zainteresowaniem.
Uroczystość została zorganizowana przez Gminę Mniszków, Batalion Tomaszów oraz Muzeum Regionalne w Opocznie.
Patronatem objął wydarzenie Klub Historyczny im. gen. S. Roweckiego „Grota” w Piotrkowie Tryb.
Tomasz Łuczkowski
Muzeum Regionalne w Opocznie